જાહેર કરેલ ખનીજની બાબતમાં લીલામી દ્રારા ખાણની લીઝની મંજુરી

(૧) આ કલમની જોગવાઇઓ કલમ ૧૦-એ અથવા કલમ-૧૭-એ અથવા પ્રથમ અનુસુચિની ભાગ-એ કે ભાગ-બીમાં દર્શાવેલ ખનીજો કે જે જમીન જેના ખનીજો સરકારને આપેલ હોય તેમને લાગ પડશે નહિ. (૨) જયારે કોઇ પ્રસિધ્ધ કરેલ ખનીજની બાબતમાં કોઇ વિસ્તારમાં ખનીજ તત્વોના અસ્તિત્વના અપુરતા પુરાવા હોય તો રાજય સરકાર કેન્દ્ર સરકારની પૂર્વ પરવાનગી (મંજુરી) લઇને ભવિષ્યનું પરવાનો કે ખાણની લીઝ આ પ્રસિધ્ધ થયેલ ખનીજના આ વિસ્તારને કલમ-૧૧માં મૂકવામાં આવેલ પ્રક્રિયા પ્રમાણે કરશે. (૩) એ વિસ્તાર જેમાં ખનીજ તત્વો મળી આવેલ હોય, તેવા જાહેર કરેલ વિસ્તારમાં કેન્દ્ર સરકાર દ્રારા નિયત કરેલ રીતે સ્થાપના થશે. રાજય સરકારના આ વિસ્તાર ખાણની લીઝ માટે આવા જાહેર કરેલ ખનીજ ખાણની લીઝ માટે કેન્દ્ર સરકારે નિયત કરેલ રીને સબંધિત શરતોને આધી, ખાણની લીઝને આપવામાં આવશે. (૪) આવા જાહેર કરેલ વિસ્તારમાં ખાણની લીઝ આપવા માટેના હેતુ માટે રાજય સરકાર કે આ કાયદામાં દર્શાવેલ રીતે પુનઃ હરાજી (નિલામી) તે સંભાવના લીલામીની રીત દ્રારા જે યોગ્યતાના ધોરણોને પરીપૂણૅ કરના અરજદારને પસંદ કરશે, (૫) કેન્દ્ર સરકાર, પસંદગીના ધોરણો જેના ખનીજોના ઉત્પાદનમાં ભાગ (હિસ્સો) કે રોયલ્ટીની ચુકવવાપાત્ર રકમ જોડેલ કે બીજા સંબંધિત ધોરણો કે તેમાના કોઇ સંયોજનો કે સુધારાઓને સમાવેશ કરતા શરતો, નિયમો અને પ્રક્રિયા વગેરે ને નિયત કરશે. (૬) પેટા ક્લેમ (પ) ની સામાન્યતાને વિરૂધ્ધ અસર ના થાય તે રીતે કેન્દ્ર સરકાર જો એવા અભિપ્રાય હોય કે ખનીજોની બાબતમાં બીડીંગ ધોરણો, શ્રેણીઓ, માપ અને ખનીજોની ડીપોઝીટ બાબતે એ જરૂરી અને યોગ્ય હોય તો શરતો અને નિયર્મો અને પ્રક્રીયાઓ નક્કી કરશે અને રાજય અથવા રાજયને આધીન હરાજી (નિલામી) કરવામાં આવશે. જોગવાઇ કરવામાં આવી છે કે નિયમો અને શરતોમાં કોઇ ચોકકસ ખાણ કે ખાણો ચોકકસ રીતે ઉપયોગ અને આવી શરતોને આધીન જે ફક્ત આવા યોગ્ય ઉપયોગ પૂણૅકૉ ઓને લીલામીમાં ભાગ લેશે. તેમા ચોકકસ ખાણ કે ખાણોની અનામતનો સમાવેશ થાય છે. (૩) રાજય સરકાર, આવા જાહેર કરેલ વિસ્તારમાં જાહેર કરેલ ખનીજોની બાબતમાં આ કલમમાં નિયત મુકવામાં આવેલ પ્રક્રિયા (કાપૅવાડી) પ્રમાણે પસંદ થયેલ અરજદારને ખાણની લીઝ મંજુર કરશે. (સન ૨૦૧૫ નો અધિનિયમ ક્રમાંક ૧૦ મુજબ કલમ ૧૦-બી ઉમેરવામાં આવેલ છે.)